این فیلم صنعتی در قالبی سیاهوسفید و با مدتزمانی حدود ۲۱ دقیقه، داستانی تصویری از زنجیره کامل تولید فولاد را روایت میکند؛ از لحظهی استخراج سنگآهن در معادن گرفته تا ذوب، پالایش، نورد و در نهایت تبدیل آن به ورقهای فولادی و محصولات نهایی. در طول فیلم، مخاطب شاهد تصاویری چشمنواز از کورههای عظیم، ماشینآلات غولپیکر و نظم صنعتی حیرتانگیزی است که در دههی ۱۹۳۰ نمادی از پیشرفت و شکوه صنعت آمریکا بهشمار میرفت.
در پایان این فیلم صنعتی، پیام اصلی شرکت آرمکو به شکلی احساسی و انگیزشی منتقل میشود که تاکید بر روحیه کار تیمی، افتخار کارگران و پیوند میان کارخانه، خانواده و جامعه است. فیلم صنعتی «داستان عاشقانه آهن و فولاد» میکوشد تا تصویری انسانی از صنعت فولاد ارائه دهد و نشان دهد که پشت هر ورق فولاد، نهفقط ماشین، بلکه تلاش و غرور انسانها قرار دارد. به همین دلیل، داستان عاشقانه آهن و فولاد فراتر از یک فیلم تبلیغاتی صرف است؛ اثری است که تلفیقی از هنر سینما و روایت صنعتی را بهنمایش میگذارد و هنوز هم بهعنوان الگویی در تاریخ تبلیغات صنعتی از آن یاد میشود.
زمینه تاریخی و انگیزه ساخت
دههٔ ۱۹۳۰ آمریکا درگیر بازسازی صنعتی پس از رکود بزرگ و جذابیتسازی برای سرمایهگذاری و اعتماد عمومی به صنعت بود. آرمکو (یکی از شرکتهای بزرگ فولاد و نورد ورق) خواست تا تصویری واحد، فنی و در عین حال غرورآفرین از توانمندیهایش ارائه دهد: هم نمایش فرآیند تولید و هم نشان دادن «انسانِ صنعتیِ شرافتمند» که در خانه و محل کار به شرکت و جامعه افتخار میکند. فیلم همچنین با فضای نمایشگاهها و رویدادهای منطقهای (مانند Great Lakes Exposition) هماهنگ شد یعنی هم تبلیغ محصول و هم معرفی نقش منطقهای صنعت
سازندگان، کارکنان فنی و گویندگی
فیلم داستان عاشقانه آهن و فولاد تحت هدایت فنی «ری کالی» از سازندگان اولیهٔ استودیوی تریاستیت موشن پیکچرز ساخته شد و نسخههایی از آن نیز با همکاری ساینکرفت پروداکشنز، استودیوی مشهور فیلمهای اسپانسرد آمریکا، تولید گردید.
گوینده فیلم، «بازل رویسدیل» با لحنی رسمی، توصیفی و در عین حال پرشور صنعتی، مخاطب را در طول روایت همراهی میکند و حس قدرت و شکوه صنعت فولاد را منتقل میسازد. از نظر مولفههای فنی، فیلم برای زمان خود بسیار پیشرو بود و از نماهای گستردهٔ کارخانه، شاتهای پیوستهٔ نورد فولاد، فیلمبرداری از کشتیهای باربری و تجهیزات عظیم بندری مانند Hulett unloaders بهره میبرد. تصویربرداری این فیلم صنعتی برعهده رابرت سابل بود.1Mabumbe – Robert Sable
نورپردازی دقیق و حرکت حسابشدهٔ دوربین، به ویژه در پلانهای بلند که روند عبور ورقهای فولادی از مراحل متعدد نورد را نشان میدهد، توجه منتقدان و مخاطبان زمان خود را به خود جلب کرده و به کیفیت بصری و آموزشی فیلم میافزاید. تدوین فیلم نیز به خوبی توسط جورج مکاوی2IMDB – George McAvoy انجام شده است.
خلاصه صحنه به صحنه
فیلم با صحنهای آغاز میشود که یک آهنگر در حال ساخت لوگوی آرمکو است، که این لوگو به تدریج به عنوان فیلم و تیتراژ تبدیل میشود. در یادداشتهای فیلمنامه ذکر شده که گروه موسیقی آرمکو، موسیقی پسزمینه را اجرا میکند.
نمونههای کاربردی عناصر فولادی و آزمایشگاه تحقیقاتی
بخش عنوان فیلم با نمایش نمونههایی از سازههای «مدرن» آهن و فولاد ادامه مییابد. سپس مستند به بررسی اهمیت پژوهش در موفقیت آرمکو میپردازد و با آزمایشگاه تحقیقاتی اول آرمکو در سال ۱۹۰۲ شروع میکند. فیلم سپس اهمیت یک نوآوری کلیدی نورد پیوسته آرمکو را مطرح میکند.

فرآیند تولید، از معدن تا محصول نهایی
در ابتدا فیلم شامل تصاویری از کشتیهای حامل سنگآهن در دریاچههای بزرگ و دستگاههای تخلیه سنگآهن هولت در اسکلههای کلیولند، کارخانههای فولاد آرمکو در بالتیمور و اوهایو، و همچنین در استودیوهای تریاستیت در ساختمان راکفلر (کلیولند) است. فیلم روند تبدیل آن به فولاد با استفاده از کورههای کوره باز را دنبال میکند. از این کورههای غولآسا، فولاد به ورقهای پیوسته نورد میشود. سپس فیلم به تولید فولاد ضدزنگ با استفاده از کورههای برقی عظیم میپردازد. تنها در دو دقیقه، ورقهای ۶ اینچی فولاد به ورقهای نازک فولاد به طول صدها فوت تبدیل میشوند.

صحنههایی از زندگی و رفاه کارگران
گوینده مستند در ادامه به سود صنعت اشاره میکند و میگوید:
کارگران آرمکو در محیطی خوشایند کار، زندگی و تفریح میکنند: مردی که به خانه، جامعه، شرکت و محصولاتش افتخار میکند، روحیهای دارد که در کار او منعکس میشود و این ویژگی صنعت روشنفکرانه آمریکاست. پارکها، زمینهای بازی، استخرها، بیسبال، تنیس، گلف… اینها نمایانگر تفریحات سالم هستند و نقش مفیدی در زندگی کارگران آمریکایی دارند. بنابراین در کارخانههای بزرگ آرمکو در این کشور و خارج از آن، تلاش وجدانی برای ترویج روحیه درک، وفاداری و همکاری وجود دارد.

پایان فیلم
گوینده در پایان میگوید که همه اینها به نوعی «عشق و علاقه به آهن و فولاد» ختم میشود، پیش از آنکه بنیانگذار آرمکو، جورج ام. وریتی، برای تمجید از محصولات شرکت و کارگران آن ظاهر شود:
تنها وقتی مردان میتوانند با درک و خوشحالی با هم زندگی و کار کنند، زندگی میتواند غنیترین پاداشهای خود را به همه ما بدهد.

جنبههای بصری و سینمایی قابل توجه
- نورپردازی در محیطهای سخت: فیلم در محیطهای صنعتیِ پرغبار و با منابع نور محدود عکسبرداری شده؛ فیلمبرداری توانسته با ترکیب نورهای نقطهای و نورپردازی کناری جزئیات فلزِ درخشان و بافت خام کورهها را ثبت کند. این مهارتِ تکنیکی برای فیلمهای صنعتی آن دوره برجسته شمرده شده است.
- شاتهای بلندِ تعقیبی: برای نشان دادن تسلسلِ تولید از فرایندهای مختلف، از شاتهای طولانی و تعقیبی استفاده شده که با ابزارهای آن زمان دشوار اما مؤثر بودند. این شاتها به فیلم «جریان» و «ریتم تولید» میدهند.
- روایتسازی جهتدار: فیلم علاوه بر نمایش فنی، قصهپردازی تبلیغاتی را نیز دنبال میکند یعنی نشان دادن صنعتی که هم محصول میسازد و هم از جامعهاش حمایت میکند؛ این دوگانگیِ اطلاعات فنی + پیام برند، مشخصهٔ فیلمهای اسپانسرد آن عصر است.

نگاه منتقدین
منتقد سینمایی کلیولند پلین دیلر، دبلیو. وارد مارش، نوشت:
در زمینه کمال در تمام بخشها (فیلمبرداری، تدوین، روایت و غیره)، نه هالیوود با ورود نادرش به فیلم صنعتی و نه انگلستان با ادعای تخصصش در این زمینه، چیزی تولید نکردهاند که بتواند با آن رقابت کند. کیفیت فنی بهقدری عالی و تصویر بهقدری آموزنده است که شدیداً توصیه میکنم نسخهای کوتاه شده به طول یک حلقه تدوین و در سینماها پخش شود.
وقتی فیلم در ۱۹۳۸ اکران شد، منتقدان محلی از جمله منتقد روزنامهٔ Cleveland Plain Dealer از آن تمجید کردند و کیفیت فنیِ فیلم (دوربین، تدوین، روایت) را در سطح بالایی ارزیابی نمودند؛ منتقد پیشنهاد داد نسخهٔ کوتاهشده برای نمایش در سینماها منتشر شود چون از نظر اطلاعرسانی و کیفیت فنی کمنظیر بود. این بازخورد نشان میدهد که فیلم فراتر از یک پروداکشن داخلی بود و جنبهٔ عمومی و هنری هم داشت.3Hagley – Romance of Iron and Steel: The Earliest Film from the Cinecraft Archive
بازشناسی و مرمت فیلم
پوزتیو فیلم «داستان عاشقانه آهن و فولاد» ابتدا در آرشیو ساینکرفت شناسایی شدند و سپس به مجموعهٔ دیجیتال «موزه و کتابخانه هاگلی» افزوده شدند. در سال ۲۰۲۲، «بنیاد ملی حفظ فیلم» کمکهزینهای برای حفاظت و مرمت این فیلم به هاگلی اختصاص داد تا نمونههای باقیمانده از این تولید صنعتی نجات یابند و به عنوان بخشی ارزشمند از تاریخ فیلم صنعتی آمریکا حفظ شوند.4Filmpreservation – Federal Giant Winners نسخهٔ بازسازیشده و تأییدشدهٔ فیلم هماکنون در آرشیو دیجیتال هاگلی و همچنین در برخی بازنشرهای آنلاین آرشیوی، از جمله کانالهایی که فیلمهای تاریخی و صنعتی را منتشر میکنند، در دسترس علاقهمندان قرار دارد.5YouTube – The Romance of Iron and Steel (American Rolling Mill Company, 1938)

چرا «داستان عاشقانه آهن و فولاد» برای سازندگان فیلم صنعتی امروز مهم است؟
فیلم نشان میدهد چگونه میتوان «فرآیندِ خشکِ تولید» را به روایت درگیرکنندهای تبدیل کرد. با انتخاب نماهای متوالی، موسیقی و گوینده متناسب. نورپردازی و حرکت دوربین در فضای وسیع و متحرکِ خطوط نورد هنوز هم درسهای عملی برای فیلمبرداران صنعتی دارد. توازنِ پیام فنی و برندسازی: فیلم نمونهای از ادغام آموزش فنی با هویتسازی شرکتی است چیزی که در فیلمهای صنعتی مدرن هم کاربرد دارد.6Case.edu – TRI-STATE MOTION PICTURES
منابع
- 1Mabumbe – Robert Sable
- 2IMDB – George McAvoy
- 3
- 4Filmpreservation – Federal Giant Winners
- 5
- 6Case.edu – TRI-STATE MOTION PICTURES
