مریم نشیبا در کنار تواناییهای فنی و ذاتی خود، نقش مهمی در انتقال ارزشهای فرهنگی و اخلاقی داشته است. صدای او که با آرامش و وقار همراه است، همواره فضایی از صمیمیت و اعتماد را در ذهن مخاطبان ایجاد کرده است. او علاوه بر مهارت در گویندگی، نمادی از زندگی هنری آمیخته با وقار و پایبندی به اصول انسانی است که تأثیری فراتر از کلام بر مخاطبان خود گذاشته است.
دوران کاری
مریم نشیبا، گوینده پیشکسوت رادیو، با کارنامهای سرشار از تجربه و عشق به صدا، یکی از چهرههای ماندگار عرصه رسانه ایران است. او در اردیبهشت ۱۳۲۵ در تهران به دنیا آمد و تحصیلات خود را در رشته جغرافیا در دانشگاه تهران به پایان رساند. دوران حرفهای او از سال ۱۳۵۶ با گویندگی اخبار در رادیو آغاز شد، او مشوق خود برای گویندگی را مادرش عنوان میکند. آنچه او را به یادگار در ذهن نسلهای مختلف ماندگار ساخت، فعالیت او در برنامه معروف «شببخیر کوچولو» بود. این برنامه که از سال ۱۳۶۹ پخش آن آغاز شد، برای بیش از سه دهه همراه کودکان ایرانی و خانوادههایشان بود و به نوعی به نماد آرامش و قصهگویی شبانه در رادیو تبدیل شد.
نشیبا در طول دوران کاری خود توانست با صدایی گرم و لحنی مادرانه، ارتباطی عمیق با شنوندگان برقرار کند. فعالیتهای او محدود به برنامههای کودک نبود و در برنامههای دیگری همچون «گلبانگ» نیز نقشآفرینی کرد. او همچنین در برنامههایی مانند «جعبه موسیقی» که به تحلیل موسیقی فیلم اختصاص داشت، فعالیت کرد.
مریم نشیبا نه تنها در رادیو، بلکه در حوزه دوبله و نریشن نیز فعالیت داشت. هرچند در دوبله شخصیتها فعالیت مستمری نداشت، اما با روایتگری آثار و نریشنها، جایگاه خود را در این حوزه تثبیت کرد. او همچنین برای مدت طولانی به عنوان معلم فعالیت داشت و این نقش را نیز با عشقی بیپایان به آموزش و تربیت نسل جوان ایفا کرد.1خبرآنلاین – روایت مریم نشیبی از کرونا و «شب بخیر کوچولو»ی ۳۱ ساله
علایق و دیدگاهها
مریم نشیبا یکی از چهرههای برجسته هنر دوبله و گویندگی در ایران به دلیل هنر بیان بیبدیل و تأثیرگذاریاش در عرصههای فرهنگی شناخته شده است. علایق و دیدگاههای او نه تنها به عنوان هنرمند، بلکه به عنوان فردی که با صدای خود خاطراتی ماندگار در ذهن مردم به جا گذاشته، اهمیت فراوان دارد.
عدم علاقه به بازیگری
مریم نشیبا درباره بازیگری دیدگاهی روشن و قاطع دارد و معتقد است که برای این حرفه ساخته نشده است. او علیرغم دریافت پیشنهادهای متعدد برای بازی در پروژههای سینمایی و تلویزیونی، از جمله نقش در فیلم «ماه منیر» و فیلم سینمایی «لیلا» اثر داریوش مهرجویی، این پیشنهادات را رد کرده است. نشیبا اشاره میکند که حتی در مواردی این تصمیم او باعث ناراحتی سازندگان شده است.
وی همچنین به پیشنهادی از سوی مرضیه برومند اشاره میکند که به دلیل علاقه کارگردان به حضور او در یک اثر هنری مطرح شده بود، اما باز هم از پذیرش این نقش خودداری کرد. در پاسخ به کسانی که معتقدند او میتوانست در عرصه بازیگری نیز موفق باشد، تأکید میکند که انتخاب نکردن این مسیر به دلیل اعتقاد شخصی او به ناسازگاری با این حرفه بوده است. این رویکرد نشیبا بر پایه شناخت دقیق از تواناییها و علایق خود و احترام به جایگاهی است که در حرفه گویندگی به دست آورده است.
علاقه مریم نشیبا به رادیو
مریم نشیبا همواره به عشق و علاقه خود به رادیو و تأثیر آن بر زندگی مردم تأکید کرده است. او رادیو را رسانهای منحصر به فرد میدانست که برخلاف محدودیتهای مالی و چالشهای حرفهای، توانسته است به منبعی پایدار از اطلاعات، سرگرمی و آرامش برای جامعه تبدیل شود. در توصیف رادیو، او از آن به عنوان «مادری که عشق تولید میکند» یاد کرده و این عشق را نیروی محرکه اصلی فعالیتهای خود میدانست.
نقش گویندگان در حفظ زبان و ادب فارسی
مریم نشیبا همچنین به نقش زبان و ادب فارسی اهمیت ویژهای قائل بود و معتقد بود که گویندگان رادیو، نقشی کلیدی در حفظ و انتقال این میراث فرهنگی دارند. او در مراسمهای تقدیر از خود، بر اهمیت برنامههایی همچون «شببخیر کوچولو» تأکید میکرد و خواستار ادامه این قبیل برنامهها برای نسلهای جدید بود. دیدگاه او به برنامهسازی، بر پایه ارتباط عاطفی با مخاطب و احترام به نیازهای روحی و فکری آنان استوار بود.
استفاده از صدای گویندگان و دوبلورها در تیزرهای تبلیغاتی
مریم نشیبا دیدگاه خود را درباره استفاده از صدای گویندگان و دوبلورها در تیزرهای تبلیغاتی بر اساس ارزشهای حرفهای و اخلاقی خود بیان میکند. او معتقد است که هر هنرمند با توجه به نگرش و سبک زندگی خود تصمیم میگیرد، اما در مورد شخص خود، به دلیل جایگاه خاصی که در برنامههای رادیویی همچون «گلبانگ» و «شب بخیر کوچولو» دارد، این کار را مناسب نمیداند.
به باور او، گویندگانی که در حوزه تبلیغات فعالیت میکنند، باید به این نوع فعالیت وفادار بمانند و اعتبار خود را در همان حیطه حفظ کنند. مریم نشیبا ضمن مخالفت با ورود به تبلیغات، به این نکته اشاره میکند که چنین فعالیتهایی به نوعی هنر نیاز دارند، هنری که او در خود نمیبیند و تمایلی هم به دنبال کردن آن ندارد.
مریم نشیبا همچنین تأکید میکند که اعتماد مخاطبان به گوینده از اهمیت بالایی برخوردار است و هرگونه فعالیتی که این اعتماد را خدشهدار کند، برای او پذیرفتنی نیست. جایگاه وزین او نزد مخاطبان، که نتیجه سالها فعالیت حرفهای در رادیو است، به گونهای است که نمیخواهد به قیمت کسب درآمد بیشتر آن را تغییر دهد.
ضعف رادیو
مریم نشیبا ضعف اصلی این رسانه را در کمبود تعامل میان مدیران و همکاران رادیو میداند. او معتقد است که نبود ارتباط مؤثر میان مسئولان و فعالان این حوزه میتواند مانعی جدی بر سر راه بهبود کیفیت برنامهها و ارتقای این رسانه باشد. نشیبا بر این باور است که جلسات منظم و گفتوگوهای سازنده میتواند فرصتی برای انتقال تجربیات و طرح نقدهای سازنده فراهم کند که در نهایت به سود سازمان خواهد بود.
او از نبود دیدار با مدیران به عنوان یکی از نمونههای این کمبود تعامل یاد میکند و اشاره میکند که حتی مدیران ارشد نیز گاهی فرصت ملاقات و نظرخواهی از کارکنان را پیدا نمیکنند. به اعتقاد نشیبا، این رویکرد میتواند باعث از دست رفتن ایدههای خلاقانه و پیشنهادهای کاربردی شود که ممکن است به بهبود عملکرد رادیو کمک کند.
دیدگاه نشیبا تأکید بر اهمیت توجه به نظرات و پیشنهادهای همکاران و استفاده از خرد جمعی در مدیریت رادیو دارد. او بر این نکته اصرار دارد که تعامل بیشتر، نه تنها به ایجاد فضایی مثبت و سازنده کمک میکند، بلکه باری از دوش مدیران نیز برمیدارد و موجب ارتقای سطح کیفی این رسانه تأثیرگذار میشود.2برترینها – مریم نشیبی: از رامبد جوان دلخورم
توجه به کودکان
از دیگر علایق مریم نشیبا، توجه ویژه به کودکان و مسائل اجتماعی آنها، بهویژه کودکان کار، است. او در مصاحبههای مختلف از این کودکان به عنوان «بچههای بزرگ» یاد کرده و همیشه تلاش داشت تا با سخنان خود، امید و انگیزه را در دل آنها زنده کند. حتی در مناسبتهای شخصی مانند جشن تولد، از کودکان کار و نیازهایشان یاد میکرد، که این نشان از همدلی و حساسیت بالای او به مسائل انسانی دارد.3موجنیوز – مریم نشیبی با کودکان کار سخن میگوید
علاقه به تدریس و آموزش
علاوه بر فعالیتهای حرفهای، نشیبا علاقهمند به تدریس و آموزش بود و به نقش معلمان در شکلگیری آینده کودکان باور داشت. او بارها در سخنانش از افتخار خود به عنوان یک «خانم معلم» یاد کرده و این نقش را بخشی جداییناپذیر از هویت خود دانسته است.
تجلیل از مریم نشیبا
مراسم بزرگداشت مریم نشیبا، گوینده پیشکسوت رادیو، با هدف پاسداشت خدمات او در عرصه رسانه در ۳ خرداد ۱۳۸۹ برگزار شد. این مراسم که به صورت غافلگیرانه ترتیب داده شده بود، موجب شگفتی و شادمانی او شد. حضور مدیران رادیو، از جمله معاون صدا و همکاران قدیمی، نشاندهنده اهمیت نقش نشیبا در تاریخ رادیو ایران بود. مریم نشیبا، که بهواسطه برنامه محبوب «شب بخیر کوچولو» برای بیش از ۱۵ در دل کودکان و خانوادهها جای گرفته بود، در این مراسم خواسته اصلی خود را پخش مجدد این برنامه برای کودکان نسل جدید عنوان کرد. او با صدایی لرزان و کلماتی شیوا از تمام کسانی که برای این مراسم تلاش کرده بودند، قدردانی کرد و ابراز خوشحالی کرد که زحماتش مورد توجه قرار گرفته است.
برادر او، محمدصادق نشیبا، نیز بر اهمیت تقدیر از هنرمندان در دوران حیاتشان تأکید کرد و برگزاری چنین مراسمی را مایه تقویت روحیه و انگیزه آنان دانست. مریم نشیبا که از سال ۱۳۵۶ فعالیت خود را به عنوان گوینده خبر آغاز کرده و بعدها با صدای ماندگارش در «شببخیر کوچولو» شهرت یافت، نمونهای از تأثیرگذاری عمیق گویندگی بر فرهنگ و خاطرات جمعی مخاطبان است. این مراسم نهتنها فرصتی برای یادآوری خدمات او بود، بلکه بر ضرورت حمایت و تکریم هنرمندانی که به فرهنگ و هنر خدمت کردهاند، تأکید داشت.4تابناک – تجلیل از مادر قصهگوی رادیو
زندگی شخصی
مریم نشیبا در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۲۵ در تهران متولد شد و دوران حرفهای خود را در دو عرصه متفاوت گذراند. او علاوه بر فعالیتهای گویندگی و دوبله، به عنوان آموزگار نیز از سال ۱۳۵۱ تا ۱۳۷۴ به عنوان دبیر جغرافیا در دبیرستانهای تهران تدریس کرد و زندگی خود را وقف آموزش و پرورش نسل جوان کرد. نشیبا دارای مدرک لیسانس جغرافیای اقتصادی از دانشگاه تهران است. به گفته نشیبا مادرش مشوق او برای تحصیل در دانشگاه و گویندگی بوده است.5نوار – مریم نشیبا
آثار
- گوینده برنامه «گلبانگ» از رادیو ایران
- گوینده برنامه «سینما دو»
- گوینده برنامه «سینما چهار»
- اجرای برنامه «صداهای ماندگار»
- اجرای برنامه «روز نوروز»
- اجرای برنامه «شب بخیر کوچولو»
- اجرای «مهد پویا» از شبکه پویا
- گوینده «آیههای مهربانی» از رادیو قرآن
- گوینده کتاب صوتی «ماه پیشونی»
منابع
- 1
- 2برترینها – مریم نشیبی: از رامبد جوان دلخورم
- 3موجنیوز – مریم نشیبی با کودکان کار سخن میگوید
- 4تابناک – تجلیل از مادر قصهگوی رادیو
- 5نوار – مریم نشیبا